The Burgher and the Whore: Prostitution in Early Modern Amsterdam (39 page)

72
. Nieuwenhuis,
Proeve,
i.
201
. A similar passage can be found in Elizabeth Wolff-Bekker and Aagje Deken,
Brieven van Abraham Blankaart
,
3
vols. (The Hague,
1787
-
9
), iii, letter no.
48
.

chapter 2
‌

1. Honour in early modern Europe has been the subject of much research in recent decades; although it mostly concerns ‘aristocratic honour’, which concentrated on precedence and the public recognition of supe- riority. For a recent introduction on honour among ordinary people, which centred around credit and respectability, see Thomas,
   The Ends of Life
   ,
   160
   -
   86
   . For England see also J. A. Sharpe,
   Defamation and Sexual Slander in Early Modern England: The Church Courts at York
   , Borthwick papers no.
   58
   (York,
   1980
   ); for Italy, Peter Burke,
   The Historical Anthropology of Early Modern Italy: Essays on Perception and Communication
   (Cambridge,
   1987
   ) and Elisabeth S. Cohen, ‘Honor and Gender in the
   

   Streets of Early Modern
   R
   ome’,
   Journal of Interdisciplinary History
   ,
   22
   

   (
   1992
   ),
   597
   -
   625
   ; for Germany, Werner Danckert,
   Unehrliche Leute: Die
   

   verfemten Berufe
   (Bern and Munich,
   1963
   ); for the Netherlands, Florence Koorn, ‘Illegitimiteit en eergevoel: Ongehuwde moeders in Twente in de achttiende eeuw’,
   Jaarboek voor Vrouwengeschiedenis
   ,
   8
   (Nijmegen,
   1987
   ),
   74
   -
   98
   ; Maria-Theresia Leuker and Herman
   R
   oodenburg, ‘Die dan hare wyven laten afweyen: Overspel, eer en schande in de zeven-
   

   tiende eeuw’, in Hekma and
   R
   oodenburg (eds.),
   Soete minne
   ,
   61
   -
   84
   ; Annemieke Keunen and Herman
   R
   oodenburg (eds.),
   Schimpen en schelden. Eer en belediging in Nederland, ca
   1600
   -
   1850
   , a special issue of
   

   Volkskundig Bulletin
   (
   18:3
   ,
   1992
   ).
   

2. A detailed contemporary description can be found in Wagenaar,
   Amsterdam
   , xi,
   3
   -
   78
   and ii.
   104
   -
   6
   ; for a recent account see Erika Kuijpers and Maarten Prak, ‘Burger, ingezetenen, vreemdeling. Burgerschap in Amsterdam in de
   17
   e en
   18
   e eeuw’, in J. Kloek and K. Tilmans (eds.),
   Burger: Een geschiedenis van het begrip in de Nederlanden van de Middeleeuwen tot de
   21
   e eeuw
   (Amsterdam,
   2002
   )
   , 113-32
   .
   

3. See e.g. Pieter Spierenburg,
   The Spectacle of Suffering: Executions and the Evolution of
   R
   epression from a Preindustrial Metropolis to the European Experience
   (Cambridge,
   1984
   ),
   179
   -
   82
   .
   

4. Wagenaar,
   Amsterdam
   , ii,
   234
   .
   

5. See also
   R
   oodenburg,
   Onder censuur
   ,
   185
   .
   6
   .
   5061
   -
   400
   f.
   208
   vo,
   23
   Sept.
   1740
   .
   

7
. For more on the importance of the concept ‘burgher’ in highly urbanized Holland see Kloek and Tilmans (eds.),
Burger
.

8
.
5061
-
325
f.
169
vo,
25
Apr.
1680
.

9
.
5061
-
349
f.
102
vo,
21
Apr.
1700
.

10
.
5061
-
408
f.
217
,
24
Apr.
1749
.

1. I. H. van Eeghen,
   De gilden:Theorie en praktijk
   (Bussum,
   1974
   ),
   56
   .
   

2. G. M.W. Acda,
   Voor en achter de mast: Het leven van de zeeman in de
   17
   de en
   

   18
   de eeuw
   (Bussum,
   1976
   ),
   23
   .
   

3. David Garrioch, ‘Verbal Insults in Eighteenth-Century Paris’, in Peter Burke and
   R
   oy Porter (eds.),
   The Social History of Language
   (Cambridge,
   1987
   ),
   104
   -
   19
   , at
   111
   ; see also Annemieke Keunen,‘“Ongaarne beticht en bevlekt.”:Vrouwen, mannen en hun beledigingen voor de Correctionele
   R
   echtbank te Amsterdam,
   1811
   -
   1838
   ’,
   Volkskundig Bulletin
   ,
   183
   (
   1992
   ),
   

   415
   -
   31
   , at
   420
   .
   

4. P. M. J. Koch,‘Het’s-Gravenhaagsche tuchthuis’,
   Die Haghe Jaarboek
   ,
   1903
   (The Hague,
   1903
   ),
   195
   -
   260
   , at
   201
   -
   4
   . For other cities such as Vlissingen, Den Bosch, and Nijmegen see Böse,
   Had de mensch
   ,
   86
   .
   

15
.
5061
-
374
f.
122
vo,
20
Oct.
1716
.

16
. e.g. A
R
A Hof van Holland
5516
-
18
,
12
July
1779
and
5520
-
5
,
6
.
17
.
5061
-
389
f.
177
vo,
24
Oct.
1731
.

1. R
   udolf M. Dekker,
   Holland in beroering: Oproeren in de
   17
   de en
   18
   de eeuw
   (Baarn,
   1982
   ),
   32
   -
   5
   ; Lotte C. van de Pol,‘Hoeveel soorten volk? Een reac- tie op Maarten Prak’, in
   Jaarboek Amstelodamum
   ,
   91
   (
   1999
   ),
   55
   -
   61
   .
   

2. R
   oodenburg,
   Onder censuur
   ,
   236
   -
   44
   ; Koorn, ‘Illegitimiteit en eergevoel’; Sandra Cavallo and Simona Cerutti,‘Female Honor and the Social Control of
   R
   eproduction in Piedmont between
   1600
   and
   1800
   ’, in Edward Muir and Guido
   R
   uggiero (eds.),
   Sex and Gender in Historical Perspective
   (Baltimore,
   1990
   ),
   73
   -
   109
   .
   

3. Lotte C. van de Pol,‘Seksualiteit tussen middeleeuwen en vroegmoderne tijd’, in H. Peeters
   et al
   . (eds.),
   Vijf eeuwen gezinsleven: Liefde, huwelijk en opvoeding in Nederland
   (Nijmegen,
   1988
   ),
   163
   -
   93
   , at
   178
   -
   9
   .
   

4. Koorn,‘Illegitimiteit’.
   

5. Lène Dresen-Coenders,‘De machtsbalans tussen man en vrouw in het vroeg- moderne gezin’, in Peeters
   et al
   . (eds.),
   Vijf eeuwen gezinsleven,
   57
   -
   98
   , at
   72
   .
   

6. R
   udolf M. Dekker and Lotte C. van de Pol,
   The Tradition of Female Transvestism in Early Modern Europe
   (London,
   1989
   ), ch.
   4
   .
   

24
.
5061
-
311
f.
10
,
14
Dec.
1655
.

25
.
5061
-
329
f.
86
,
11
Jan.
1685
.

26
.
5061
-
341
f.
24
,
27
Sept.
1694
.

27
.
5061
-
341
f.
70
,
2
Nov.
1694
.

28
.
5061
-
376
f.
148
,
13
Sept.
1718
.

29
.
5061
-
382
f.
76
,
31
Aug.
1724
.

30
.
5061
-
384
f.
80
,
5
Dec.
1725
.

31
.
5061
-
398
unnumbered final section, Apr.
1739
;
5061
-
314
f.
172
vo,
25
Aug.

1662
;
5061
-
309
f.
60
vo,
26
Mar.
1652
.

1. De Amsterdamsche lichtmis, of zoldaat van fortuin
   (
   1731
   ), ed. Bert Pol (Muiderberg,
   1983
   ),
   50
   .
   

2. Mattheus Gansneb Tengnagel,
   De klucht van Frik in ’t Veur-huys
   (
   1642
   ), in
   

   J. Oversteegen (ed.),
   Mattheus Gansneb Tengnagel: Alle werken
   (Amsterdam,
   

   1969
   ), lines
   337
   -
   8
   ,
   375
   -
   8
   ,
   361
   -
   2
   ,
   382
   , and
   387
   .
   

3. Nicolaus de Graaff,
   De Oost-indise Spiegel
   (Hoorn,
   1703
   ).
   35
   .
   5061
   -
   312
   f.
   88
   ,
   3
   July
   1658
   .
   

36
. Aernout van Overbeke,
Anecdota sive historiae jocosae: Een zeventiende-eeuwse verzameling moppen en anekdotes
, ed.
R
udolf M. Dekker and Herman
R
oodenburg (Amsterdam,
1991
), no.
2362
.

37
.
5061
-
329
f.
84
,
9
Jan.
1685
.

38
.
5061
-
310
f.
233
,
28
Aug.
1655
.

1. Het Amsterdamsch Hoerdom
   ,
   206
   .
   

2. Dekker and van de Pol,
   The Tradition
   ,
   36
   .
   41
   .
   5061
   -
   350
   f.
   145
   ,
   18
   June
   1701
   .
   

1. Cohen,‘Honor and Gender’.
   

2. A. de Cock,
   Spreekwoorden en zegswijzen over de vrouwen, de liefde en het huwelijk
   . (Ghent,
   1911
   ),
   232
   .
   

3. Het Amsterdamsch Hoerdom
   ,
   67
   -
   8
   .
   

45
.
5061
-
407
f.
187
,
2
Jan.
1748
;
5061
-
404
f.
93
,
28
May
1743
.

46
.
5075
-
17979
-
61
, p.
179
.

47
. GA (City Archives) The Hague,
5061
-
109
, f.
134
,
28
July
1775
.
48
.
5061
-
236
f.
237
,
20
Jan.
1719
.

49
.
5061
-
396
f.
14
-
15
,
9
July
1737
.

50
.
5061
-
236
f.
237
,
20
Jan.
1719
.

51
.
5061
-
325
f.
36
vo,
25
Oct.
1679
.

52
.
5061
-
341
f.
47
vo,
8
May
1693
.

53
.
5061
-
338
f.
275
,
5
March
1693
.

54
. Herman A. Diederiks,
Een stad in verval: Amsterdam omstreeks
1800
(Amsterdam,
1982
),
268
-
9
and
273
; Tirtsah Levie and Henk Zantkuyl,
Wonen in Amsterdam in de
17
e en
18
e eeuw
(Purmerend,
1980
),
37
and ch.
7
.